Skip to content →

Σταματήστε να προσποιείστε ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ «διαδικτυακής» και «πραγματικής» ζωής

Annalee Newitz , arstechnica.com [03.Dec.2016]

μετάφραση

≃6' λεπτά
“My face is made of internet” by Fiona Staples

Μερικές φορές συμμετέχω σε συνομιλίες σχετικά με το Διαδίκτυο, στις οποίες ο μόνος τρόπος που μπορώ να απαντήσω είναι να χρησιμοποιήσω την φράση από την τηλεοπτική σειρά The IT Crowd: «Είσαι από το παρελθόν;». Αυτό το λέω κάθε φορά που κάποιος ισχυρίζεται ότι ο διαδικτυακός (online) κόσμος είναι με κάποιο τρόπο διαχωρισμένος από την πραγματική ζωή. Θα εκπλαγείτε πόσο συχνά αναφέρεται αυτό, ακόμα και μετά από όλα αυτά τα χρόνια όπου οι ψηφιακές ανοησίες των ανθρώπων προκάλεσαν από μαζικές παρακολουθήσεις και δολοφονίες έως σε διεθνή φήμη λόγω βίντεο και ακριβοθώρητες συμφωνίες για βιβλία.

Αλλά τώρα που οι ΗΠΑ έχουν εκλέξει πρόεδρο ο οποίος επικοινωνεί με τον αμερικανικό λαό σχεδόν αποκλειστικά μέσω του Twitter και του YouTube, είναι πραγματικά καιρός να σταματήσουμε να κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας. Πριν από τις εκλογές, πολλοί από εμάς (συμπεριλαμβανομένου και εμού) θα αδιαφορούσαν για τις πλαστές ειδήσεις που συσσωρεύονται στα περιθώρια της «ροής» του Facebook μας. Κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά αυτά τα πράγματα, έτσι δεν είναι; Η εκλογή του Donald Trump αλλά και αρκετά πρόσφατα tweets από το House Science Committee είναι δύο ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία, που δείχνουν ότι οι άνθρωποι -πράγματι- το κάνουν.

Στην πραγματικότητα, η πολιτική έχει εμποτίσει την ψηφιακή και την πραγματική ζωή εδώ και δεκαετίες. Αν και κυβερνητικοί αξιωματούχοι μπορεί να έχουν μόλις μάθει για τον «κυβερνοχώρο», οι άνθρωποι που εργάζονται στην ασφάλεια των υπολογιστών ασχολούνται με τις ποινικές και «ερασιτεχνικές» εισβολές στα συστήματά τους από τα τέλη του 20ου αιώνα. Ήταν το 1990 όταν η διαβόητη επιχείρηση Sundevil έμπλεξε αθώους ανθρώπους στο πλαίσιο μιας τεράστιας επιχείρησης της Μυστικής Υπηρεσίας (των Η.Π.Α) με σκοπό να σταματήσει απάτες με πιστωτικές κάρτες. Το σκουλήκι (ιός) Stuxnet, το οποίο επηρέασε τις διαδικασίες φυγοκέντρησης σε ένα εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου στο Ιράν, είναι το πιο προφανές παράδειγμα για το πώς μια ψηφιακή επιχείρηση μπορεί να έχει συνέπειες ακόμη και εκτός διαδικτύου.

Όπως δήλωσε ο ερευνητής ασφαλείας Morgan Marquis-Boire κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης ζωντανής εκδήλωσης στο Ars Live, είναι παράλογο να μιλάμε για «ψηφιακό αυταρχισμό», επειδή αυτές τις μέρες η κρατικά χορηγούμενη παρακολούθηση και λογοκρισία έχει πάντα μια ψηφιακή συνιστώσα. Τίποτα δεν το κάνει αυτό πιο εμφανές από τα μικρά κομμάτια των διαδικτυακών ταυτοτήτων μας που όλοι κουβαλάμε στην τσέπη μας όλη την ώρα. Εάν ένας αστυνομικός κατάσχει το κινητό σας, θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση σε ό,τι μήνυμα έχετε στείλει στους φίλους σας. Αν κρατικοί πράκτορες θέλουν να παρακολουθήσουν τις κινήσεις σας αναζητώντας τις τηλεπικοινωνιακές κυψέλες που συνδέθηκε το κινητό σας, μπορούν. Εάν υποκλέψει το κινητό σας ένας εγκληματίας, θα μπορούσε να αδειάσει τους τραπεζικούς σας λογαριασμούς.

Το «Διαδίκτυο των πραγμάτων» (Internet of Things), γνωστό χαϊδευτικά και ως το Διαδίκτυο των εξαιρετικά προβληματικών και μη-ασφαλών πραγμάτων, κάνει όλη αυτή την κατάσταση χειρότερη. Τα σπίτια μας, οι συσκευές παρακολούθησης των βρεφών μας, τα αυτοκίνητά μας, τα γραφεία μας, και ακόμη και οι υποδομές της πόλης μας είναι ευάλωτα σε κακόβουλες επιθέσεις, ή απλά ενοχλητικά περιστατικά trolling, όπως το πρόσφατο hack στο σύστημα λεωφορείων του Σαν Φρανσίσκο που απενεργοποίησε το σύστημα έξυπνων καρτών και έκανε τα δρομολόγια των λεωφορείων δωρεάν για την Ημέρα των Ευχαριστιών. Όσο περισσότερο δικτυώνουμε ακόμα και το πιο ασήμαντο αντικείμενο στη ζωή μας, τόσο περισσότερο η φυσική μας πραγματικότητα εξαρτάται από την ακεραιότητα των ηλεκτρονικών δικτύων.

Η κοινωνική ζωή μας είναι δικτυωμένη, επίσης. Όπως ανέφερα νωρίτερα, πολλά στοιχεία δείχνουν ότι τα νέα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν ένας σημαντικός παράγοντας στη νίκη-έκπληξη του εκλεγέντα Πρόεδρου. Αλλά μπορούμε επίσης να δούμε την δύναμη -στον πραγματικό κόσμο-  των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης στην έκρηξη της κουλτούρας των trolls, όταν μιλάμε για εκφοβισμό μεταξύ εφήβων μέχρι την αυτοκτονία, για θυμωμένους όχλους που οδηγούν ανθρώπους εκτός Twitter με απειλές κατά της ζωής τους, ή για μανιακούς φαρσέρ όπως στην περίπτωση των παικτ(ρι)ών που αναμετέδιδαν ζωντανά τα παιχνίδια μέσω Twitch και στ@ς οποί@ς στάλθηκαν ομάδες ασφαλείας. Το θέμα είναι, οι υπάρχουν άνθρωποι που έχουν τραυματισθεί ανεπανόρθωτα από τα διαδικτυακά trolls. Κανείς δεν μπορεί να βγει εκτός δικτύου για να ξεφύγει από όσουυς τους μισούν, επειδή όσοι τους μισούν στο διαδίκτυο μπορούν να εμφανιστούν στην πραγματική ζωή ανά πάσα στιγμή.

Το να πούμε σε κάποια/ον να βγει εκτός διαδικτύου για να ξεφύγει από τους διαδικτυακούς προβοκάτορες είναι σαν να της λέμε να σταματήσει να βγαίνει από το σπίτι. Ίσως είναι πιο ασφαλής εκεί, αλλά δεν μπορεί να επιβιώσει αν δεν βγει ποτέ. Πολλοί άνθρωποι πρέπει να βρίσκονται συνδεδεμένοι στο δίκτυο για την δουλειά τους, για να παρακολουθούν μαθήματα και να βρίσκουν σημαντικές πληροφορίες. Κυριολεκτικά δεν μπορούμε να βρούμε όσα λέει ο εκλεγμένος μας πρόεδρος αν δεν συνδεθούμε στο Twitter μια στο τόσο. Το να «βγεις εκτός δικτύου» δεν είναι πλέον μια πραγματική επιλογή.

Καθώς προχωράμε στον εικοστό πρώτο αιώνα, πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι κάθε πτυχή της ζωής μας έχει μια διαδικτυακή συνιστώσα, είτε μας αρέσει είτε όχι. Δεν μπορεί να υπάρξει μια αποκλειστικά διαδικτυακή δραστηριότητα ή κοινωνική εμπειρία. Οι πραγματικές ζωές μας, αυτά που κάνουμε στους δρόμους, είναι συνδεδεμένα με δίκτυα υπολογιστών. Ο τρόπος που τα εν λόγω δίκτυα λειτουργούν καθώς και οι κανόνες που τα διέπουν είναι σαφώς πολιτικά.

Αυτό σημαίνει ότι η πολιτική μας ευθύνη δεν τελειώνει τη στιγμή που συνδεόμαστε στο Snapchat ή στο Reddit. Το τί κάνουμε στο διαδίκτυο έχει σημασία. Μπορεί να αλλάξει την πορεία της ζωής ανθρώπων και να μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων σε ένα έθνος. Όσο πιο γρήγορα αναλάβουμε την ευθύνη για ό,τι αυτό σημαίνει, τόσο το καλύτερο.